God de Heilige Geest is een zeer liefdevolle Trooster. Ik zit in nood en zoek troost. Een willekeurige voorbijganger hoort over mijn nood en hij komt binnen, gaat bij me zitten en tracht mij op te beuren; hij spreekt kalmerend, maar hij houdt niet van me. Hij is een vreemdeling, hij kent me helemaal niet en hij is alleen binnengekomen om zijn vaardigheid te bewijzen. Wat is het gevolg daarvan? Zijn woorden glijden van mij af als olie van een marmeren plaat, ze zijn als de klaterende regen op de rots; ze doorbreken mijn verdriet niet. Dat blijft onbeweeglijk als diamant, want hij voelt geen liefde voor mij. Maar wanneer iemand die net zoveel van mij houdt als van zichzelf bij mij komt en met me praat, dan klinken zijn woorden me als muziek in de oren, ze smaken als honing. Hij kent het wachtwoord naar de deuren van mijn hart en mijn oor is gespitst op elk woord. Ik pak de intonatie van elke lettergreep op, want die is als het harmonieuze geluid van de hemelse harpen.
Wanneer er liefde blijkt uit een stem, spreekt het een eigen taal, heeft het een idioom en een accent dat niemand kan nadoen, wijsheid en welsprekendheid kunnen het niet imiteren; liefde alleen kan het treurende hart bereiken; liefde is de enige handschoen die de tranen van iemand die treurt kan afwissen. En is de Heilige Geest niet een liefhebbende Trooster? Weet u, heilige, wel hoeveel de Heilige Geest van u houdt? Kunt u de liefde van de Geest meten? Weet u hoezeer zijn ziel u is toegewijd? Ga heen, meet de hemel met uw meetlat, weeg de bergen in de weegschaal, neem het water van de oceaan en tel elke druppel, tel de zandkorrels op de uitgestrekte stranden, en wanneer u dat alles hebt voltooid, dan kunt u nog niet vertellen hoeveel Hij van u houdt. Hij heeft al heel lang van u gehouden, Hij houdt intens veel van u, Hij houdt voor altijd van u en Hij zal steeds van u blijven houden. Hij is zeer zeker degene die u zal troosten, omdat Hij van u houdt. Laat Hem dus toe in uw hart, zodat Hij u kan troosten in uw smart.
Hij is ook een getrouwe Trooster. Soms blijkt dat liefde ontrouw is. Een ontrouwe vriend is scherper dan het gebit van een slang. Bitterder dan gal is het om een vriend te hebben die zich in mijn smart van mij afkeert! Wat een ramp, wanneer iemand van me houdt in tijden van voorspoed, maar me verlaat als de kwade dagen komen! Dat is inderdaad bedroevend, maar zo is Gods Geest niet. Hij is een getrouwe Trooster en zal tot het einde toe blijven liefhebben. U, kind van God, bevindt zich in moeilijkheden. Een poosje geleden vond u Hem een liefhebbende Trooster; Hij verlichtte uw lasten, terwijl anderen gebroken waren; Hij beschermde u onder Zijn vleugels en droeg u in Zijn armen. Maar waarom wantrouwt u Hem dan nu? Weg met uw angsten, want Hij is een getrouwe Trooster.
Ja, maar, zult u zeggen, ik ben bang dat ik ziek zal worden en dat ik beroofd zal worden van Zijn verordeningen. Niettegenstaande dat zal Hij u komen bezoeken op uw ziekbed, en Hij zal naast u gaan zitten en u troosten. Ja, maar mijn ellende is groter dan u kunt bevatten, golf na golf spoelde over mij heen, de diepten van de zee kwamen omhoog bij het horen van het geluid van de vloedgolf van de Eeuwige. Niettegenstaande dat zal Hij trouw blijven aan Zijn belofte. Ja, maar ik heb gezondigd. Zeker heeft u dat, maar zonde kan u niet van Zijn liefde afscheuren; Hij houdt nog steeds van u. Arm teneergeslagen kind van God, denk niet dat God minder van u houdt vanwege het feit dat de littekens van uw oude zonden uw schoonheid hebben aangetast. O nee, Hij hield al van u ofschoon Hij van te voren wist van uw zonden; Hij hield al van u toen Hij al kennis had van het totaal van uw slechtheden; en Hij houdt nu niet minder van u. Kom tot Hem met alle vrijmoedigheid van het geloof. Vertel Hem dat u Hem verdriet heeft gedaan en Hij zal uw afdwalingen vergeten en u weer aannemen. De kussen van Zijn liefde zullen aan u gegeven worden en de armen van Zijn genade zullen u omhelzen. Hij is getrouw, vertrouw Hem; Hij zal u nooit misleiden. Vertrouw op Hem, Hij zal u nooit verlaten.
Hij is ook een onvermoeibare Trooster. Ik heb soms gepoogd mensen te troosten die beproefd waren. Zo nu en dan ontmoet men zo’n nerveus iemand. Men vraagt: Wat is uw moeilijkheid? Dat wordt verteld en u probeert, als dat mogelijk is, de zaak op te lossen. Maar terwijl u bezig bent uw geschut klaar te zetten om het probleem te bestrijden, ondervindt u dat het van plaats is veranderd en een andere positie heeft ingenomen. U verandert uw argumentatie en begint opnieuw; maar helaas, het is weer veranderd en u raakt verward. U voelt zich als Hercules die de steeds opnieuw aangroeiende koppen van de Hydra moest afslaan, en vertwijfeld geeft u uw taak op. Soms ook ontmoet u mensen die men onmogelijk kan troosten. Dat herinnert me aan de man die zichzelf in de boeien sloot en de sleutel weggooide, zodat niemand hem kon bevrijden. Ik heb soms mensen in de boeien van de wanhoop gevonden. Ik ben degene die rampen heeft gezien, heb medelijden met mij, vrienden, zeggen zij. En hoe meer u probeert hen te troosten, hoe slechter het hen gaat.
Daarom laten we hen dan maar alleen dwalen langs de graven van hun vroegere genoegens. Maar de Heilige Geest verliest hen die Hij wil troosten nooit uit het oog. Hij probeert ons te troosten, maar wij negeren Zijn hartelijkheid. Hij geeft ons medicijn om ons te genezen en wij weigeren het te drinken. Hij geeft ons de mogelijkheid om onze problemen weg te lachen, maar wij leggen dat naast ons neer. Toch blijft Hij ons achtervolgen, en hoewel wij zeggen dat we niet getroost willen worden, zegt Hij dat we dat wel zullen; en wat Hij gezegd heeft, doet Hij ook. Hij wordt niet vermoeid van al onze zonden of van al onze tegenwerpingen.
O, hoe wijs is de Heilige Geest als Trooster. Job had troosters en ik denk dat hij de waarheid sprak toe hij zei: Jullie zijn allemaal moeilijke troosters. Maar ik durf te zeggen dat zij van zichzelf geloofden dat ze wijs waren. En toen de jonge man Elihu opstond om wat te zeggen, vonden ze dat hij zeer onbeschaamd was. Waren zij geen ernstige en eerbiedwaardige ouderen? Begrepen zij zijn smart en verdriet soms niet? Als zij hem niet konden troosten, wie kon dat dan wel? Maar zij konden de oorzaak ervan niet opsporen. Zij dachten dat hij niet echt een kind van God was, dat hij zijn eigen rechtvaardigheid zocht; en zo gaven ze hem het verkeerde geneesmiddel.
Een dokter maakt een ernstige fout wanneer hij zich vergist in de ziekte en een verkeerd medicijn voorschrijft, wat misschien kan leiden tot de dood van de patiënt. Als wij soms mensen gaan bezoeken en we vergissen ons in hun kwaal en willen hen troosten op een punt, waar ze helemaal geen troost behoeven, kunnen we hen beter alleen laten dan dat we hen schade toebrengen doordat wij zulke slechte troosters zijn. Maar hoe wijs is de Heilige Geest! Hij neemt de ziel, legt die op tafel en ontleedt die meteen; Hij vindt de oorzaak en ziet wat de klacht is, en dan gebruikt Hij een mes om weg te snijden wat noodzakelijk is of Hij plakt een pleister op de wond. Hij maakt nooit een fout. Zo wijs is de Heilige Geest. Ik keer me af van alle andere troosters en verlaat hen, want alleen Hij geeft de meest wijze troost.
Let er ook op hoe veilig het bij de Heilige Geest is. Niet alle troost is veilig, let wel. Er was eens een hele zwaarmoedige jongeman. Dat kwam doordat hij het Huis van God binnenkwam en een wonderbaarlijke dominee hoorde; het Woord werd gezegend en overtuigde hem van zijn zonden. Toen hij naar huis ging, vonden zijn ouders en andere familieleden dat hij was veranderd. Ze zeiden: Jan is dwaas, hij is gek geworden. En wat zei zijn moeder? Stuur hem maar een weekje weg, laat hem maar naar de danszaal gaan of naar de schouwburg. En Jan, vond je daar de troost die je zocht? O nee, het heeft me slechter gemaakt, want toen ik daar was had ik het idee dat de hel zich zou openen om mij op te slokken. Heeft u enige verlichting van uw lasten gevonden in de vrolijkheid die de wereld uitstraalt? Nee, zult u zeggen, het was een zinloze tijdverspilling. Helaas, dit is een miserabel soort troost, maar het is de troost die de wereld kent. Wanneer een christen in moeilijkheden zit, zijn er velen die hem dit soort medicijn aan de hand doen. Ga eens luisteren naar die en die dominee, vraag een paar vrienden thuis op bezoek, lees dat en dat troostrijke boek eens, en meestal is dil hel onveiligste advies ter wereld.
De duivel komt soms in de harten van de mens als een valse trooster en hij zal tegen de ziel zeggen: Waarom is het nodig om zoveel ophef te maken over bekering? U bent niet slechter dan andere mensen, en hij zal proberen om de ziel te laten geloven dat de zekerheid van de Heilige Geest maar een vooronderstelling is. Zo misleidt hij velen door een valse troost. Ja, veel mensen zijn vernietigd door drankjes die hen waren gegeven om hen, als kinderen, in slaap te wiegen; velen zijn geruïneerd door de kreet Vrede, vrede, terwijl er geen vrede was, luisterend naar vriendelijke woorden, terwijl ze juist in actie moesten komen. Cleopatra’s adder werd in een mandje met bloemen gebracht, en de ondergang van de mensen is vaak verscholen in zoete en welgemeende woorden. Maar de troost van de Heilige Geest is veilig, en u kunt erop vertrouwen. In het woord dat Hij spreekt is de werkelijkheid; laat u door Hem de beker van de troost aanreiken en drink die tot de bodem toe leeg, want onderin zit geen droesem, noch iets om u te vergiftigen of te ruineren. Het is allemaal veilig.
Bovendien is de Heilige Geest een actieve Trooster: Hij troost niet met woorden, maar met daden. Een troost als: Zorg dat u warm bent en eet en drink goed, haalt niets uit. Maar de Heilige Geest geeft echt. Hij is onze voorspraak bij Jezus. Hij geeft ons beloften, Hij geeft ons genade en zo troost Hij ons. Hij is altijd een succesvolle Trooster: Hij onderneemt nooit iets dat Hij niet volbrengt. Ten slotte is Hij een alomtegenwoordige Trooster, zodat u Hem nooit hoeft te laten halen. Uw God is altijd dichtbij u en wanneer u troost zoekt in uw smart, onthoudt dan dat het Woord dicht bij u is, het is in uw mond en in uw hart. Hij is een alomtegenwoordige hulp in tijden van nood.