Dinsdag 21 April 1863, Leidsch Dagblad
Spurgeon
Het lijkt ons niet onbelangrijk, al was het maar om onze nieuwsgierigheid te bevredigen, iets te weten te komen over de engelse predikant die Nederland zal bezoeken en die ook in Leiden voordrachten zal houden. Daartoe is het zeer nuttig een onzer stadgenoten te laten prediken, die tijdens zijn bezoek uit Londen in de maand Juni van het jaar 1857 de gelegenheid heeft gehad deze prediker te horen en wiens oordeel van niet geringe waarde is, omdat zijn opmerkingen getuigen van het diepe inzicht dat hij heeft in hetgeen hij ziet en waarneemt. De volgende bijzonderheden zijn ontleend aan de gemeenzame brieven van de heer Kneppelhout, en wel uitsluitend wat die prediker betreft uit diens in het licht verschenen brief van 14 juni 1857. Het is normaal dat er in een stad als Londen een heel leger van predikers van alle gezindten, alle partijen en van alle kleuren van het protestantisme hun kudden langs verschillende wegen naar dezelfde wateren leiden. Maar Spurgeon is de man naar wie elke vreemdeling onmiddellijk wordt verwezen als hij iets buitengewoons wil horen. Victoria niet te hebben gezien kan wel er wel mee door, maar niet naar de kerk te zijn geweest bij de clerical lion….!
De staat draagt natuurlijkerwijze zorg voor haar evangelie-leraars. Die niet tot de Staatskerk behoort beproeft de weg van zijn geluk. Ik kan het niet beter zeggen, dan dat hij zich, net als een jonge dokter of advocaat, neerzet als dominee en ziet of hij een praktijk kan krijgen. Il ouvre boutique, huurt namelijk een kapel en moet het wagen, of hij er in slagen zal klanten te trekken, te weten mensen die naar hem luisteren willen. Het komt dus voornamelijk op talent aan. Of er misschien niet wel eens ongeoorloofde middelen gebezigd worden, om onder de aandacht van de menigte te geraken, zou ik niet durven beslissen: de menselijke natuur is zwak. Doch, bij het talent, dat de jeugdige prediker ontwikkelt, komt nog iets anders zeer noodzakelijks; zaak is het namelijk en voornamelijk, dat zijn hoorders volgelingen worden, dat ze hem lief leren krijgen, dat zijn toespraak niet onvruchtbaar blijkt, dat zijn troost, zijn raad, hem als de ware christen en herder tonen en hij zich alzo langzamerhand een vaste kudde verwerft, die zijn stem hoort en kent, en hem, als de kapel voor de aanwassende gemeente te klein is geworden, een ruim en deftig kerkgebouw sticht, waarin hij zijn werk op aanzienlijker en uitgebreider voet kan voortzetten en optreden voor een talrijker schaar. In deze omstandigheden verkeert thans Spurgeon. Hij is een baptist, een voorstander van de volwassen doop. Spoedig werd zijn kapel zo veel te klein, dat er aan gedacht moest worden te zoeken naar een geschikter lokaal voor Godsverering bestemd en ingericht.
Spurgeon kwam op het idee, de concertzaal van Royal Surrey Gardens te huren, en op die plaats voor volksvermakelijkheden, in het gezicht van decoratieve rotsgevaarten en omgeven door reusachtige aanplakbiljetten van nachtfeesten, vuurwerken en muziek performances, totdat zijn kapel, waarvoor nu al reeds het bedrag van ƒ60,000 is ingeschreven, gereed zou zijn, op Amerikaanse wijze, zijn gewijde legertent op te slaan en de vaandel van Christus te planten. Ziedaar nu het beginsel geroerd, waarvan ik hierboven sprak en door de high church thans aangenomen: kan de Heere ook elders gediend worden dan in tempels opzettelijk tot Zijn verering ontworpen? Wij, Protestanten, zeggen ja! De Rooms Katholieke is door de wijding aan zijn muren gebonden, en door het ostensorium, waarin de ouwel, Christus zelf, is ten toon gesteld, wordt de kerk, bij ons eenvoudig een bedehuis voor de verzamelde gemeente wel degelijk de woning Gods, de tempel, waarin Zijn gestaltenis troont. Maar de Bijbel leert integendeel, dat de Heere niet woont in tempels met handen gemaakt. De hagepredikers riepen Hem aan onder de blote hemel, in de vrije open lucht, en wij weten, dat Hij in het midden is van hen, waar twee of drie vergaderd zijn in Zijn Naam. De kerk van Engeland was Evangelisch genoeg, om het door een jeugdige dissenter gegeven voorbeeld te volgen, en zo gaf Spurgeon aanleiding, dat thans de Exeter Hall, een lokaal trouwens door geestelijke muziek en godsdienstige meetings enigszins van ernstige bestemming, op Zondagavond tot godsdienstoefening voor ambachtslieden is ingericht.
Lees hier het originele krantartikel.
Met dank aan ds. P. den Ouden